Zbiór Starych Druków w Bibliotece Prowincji w Krakowie powstał w wyniku scalenia ksiąg z bernardyńskich bibliotek klasztornych oraz bibliotek klasztorów repatriowanych z kresów wschodnich (Lwowa, Sambora i Sokala). Najcenniejszą częścią starych druków jest kolekcja inkunabułów. Stanowi ona jedną z najpoważniejszych w zbiorach kościelnych w Polsce.

W 2025 roku Biblioteka Prowincji zakończyła kolejny projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach zadania wykonano konserwację sześciu inkunabułów. To księgi powstałe w latach 1479-1500:

1. sygn. XV 644: Gregorius IX, Pont. Max., Decretales cum glossa. Comm: Bernardus Parmensis. Speyer: Peter Drach, 28 May 1492. Proweniencja: Klasztor Bernardynów w Tarnowie. Jeden z 7 egzemplarzy notowanych w Polsce.
2. sygn. XV 646: Ludolphus de Saxonia. Vita Christi. Strassburg: [Johann (Reinhard) Grüninger], 18 Oct. 1483. Proweniencja: Klasztor Bernardynów w Tarnowie. Jeden z 7 egzemplarzy notowanych w Polsce.
3. sygn. XV 663: Missale Cracoviense (Kraków), Mainz: Peter Schoeffer 10 Nov. 1484. Prow.: Klasztor Bernardynów w Alwerni.
4. sygn. XV 668: Augustinus, Aurelius. Sermones. I) Sermones ad heremitas; II) Sermones de verbis Domini; III) Sermones de verbis apostoli; IV) Sermones in epistolam Johannis; V) Quinquaginta; VI) Sermones de tempore; VII) Sermones de sanctis, Basel: Johann Amerbach, 1494-95. Prow.: Klasztor Bernardynów Lwów.
5. sygn. XV 679: Hugo de Prato Florido. Sermones dominicales super evangelia et epistolas. Strassburg: Georg Husner, [około 1479]. Prow.: Klasztor Bernardynów w Alwerni. Jeden z 7 egzemplarzy notowanych w Polsce.
6. sygn. XV 689: Busti, Bernardinus de. Rosarium sermonum. Hagenau: Heinrich Gran, por Johannes Rynman, 1500.

Dzięki zrealizowanym działaniom konserwatorskim uratowane zostały kolejne Białe Kruki – niezwykle rzadkie w polskich zbiorach egzemplarze pierwszych ksiąg drukowanych.

Na fotografiach księgi kolejno (stan przed i po konserwacji).

Faza projektu: zrealizowany

Zadanie „Prawdziwe Białe Kruki – kontynuacja konserwacji unikatowych inkunabułów z biblioteki Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Całkowita wartość zadania: 111 000, – zł, w tym dofinansowanie: 86 400,- zł,
data umowy dotacyjnej: maj 2025 r.